رفتار مجلس چگونه است؟

به‌ طور قطع خیلی‌ها علاقه دارند که بدانند مجلس ایران،  فردا  با کابینه پیشنهادی پزشکیان چگونه برخورد خواهد کرد؟ آیا از در تقابل در خواهد آمد؟ این‌چنین توان و اجازه‌ای را دارد؟ آیا اصولا چنین رویکردی دارد؟ آیا تحلیل کردن این مورد ممکن است؟ به‌ویژه برای من که تا‌کنون سخنان اظهار شده از روز آغاز رای اعتماد را، جز منتخبی از سخنان پزشکیان نشنیده و پیگیر نبودم. به نظرم رفتار مجلس بیش از اینکه تابع سخنان این ۵ روز نمایندگان ۳درصدی باشد تابع تحلیل کلان این پدیده است که می‌کوشم توضیح دهم.
۱-  بدون ترديد هيچگاه سرنوشت كشور را به دست بخش اندكي از نمايندگان تندرو نمي‌دهند. در سياست‌هاي كلان چنان جايگاهي براي نهادها تعريف نشده است كه بخواهند مغاير اين سياست‌ها تصميم بگيرند. ازجمله مجلس نهم كاملا اصولگرا برجام را تصويب كرد و بلافاصله تاييديه شوراي نگهبان هم به آن اضافه شد. اخيرا ديدم كه روحاني اعتقادي به ضرورت تصويب برجام در مجلس نداشته ولي مقام رهبري تاكيد كرده كه مجلس بايد در اين مورد نظر بدهد و كاملا هم درست بود و تصويب كرد. اكنون هم همين ماجرا است. اين انتخابات نشانه‌اي از رويكرد جديد و مبارك براي خروج از وضعيت سياسي و بهبود وضع جامعه و كشور است و اتفاقا براي خلاص شدن از دست تندروهاي بدون مسووليت است. بنابراين تندروها مانعي در اين مسير نخواهند بود. حمايت آقاي دكتر مرندي از دكتر ظفرقندي معناي روشني دارد. چگونه ممكن است كه سرنوشت كشور و اين فرآيند جديد را در اين مرحله به دست اين جماعت بدهند؟ جماعتي كه حتي درك حداقلي از جايگاه خود ندارند. مي‌پرسيد چرا؟ كافي است به مواضع يك نماينده كه تا حالا يك‌سويه حرف زده در نقد وزير پيشنهادي امور خارجه دقت كنيد كه مي‌گويد: «در مجلس عده‌اي مي‌گويند كه «يك نفر» گفته است به عراقچي راي بدهيد.» منظور از يك نفر هم مشخص است كه چه كسي است. سپس با مسخره و نوعي تعريض ادامه مي‌دهد كه «پس مجلس را تعطيل كنيم!» همه مي‌دانند اولين وزيري كه خيلي پيش از همه، مورد توافق قرار گرفته بود آقاي عراقچي است و اين نماينده حتما از جزييات آن اطلاع داشته ولي متوجه نيست كه اگر رانت استصواب و حذف ديگران نبود با چند درصد راي كه نمي‌شد به مجلس رفت؟ مجلس آن روزي دچار تعطيلي واقعي و نه صوري مي‌شود كه نماينده آن با ۳ درصد واجدان حق راي، روي اين صندلي تاريخي و پر مسووليت بنشيند. البته به قول مرحوم مظفرالدين شاه همه‌چيزمان به همه‌چيزمان مي‌خورد. وقتي دكتراي رانتي و صوري بخواهد استاد دانشگاه شود، چرا با ۳ درصد راي مردم اداي نمايندگي در كسوت مرحومان مدرس و مصدق را نتوان در آورد؟ در بي‌تجربگي او همين بس كه هزينه سنگيني براي اين گفتار تندش خواهد پرداخت. دير و زود دارد، سوخت و سوز ندارد. آنان كه در برابر رويكرد جديد بايستند به فنا خواهند  رفت.

۲- رفتار و گفتار تعداد اندکی از نمایندگان پایداری‌چی را نباید به حساب اکثریت گذاشت. رفتارهای نادرست و تخریبی آنان که ناشی از بی‌تجربگی سیاسی است موجب فاصله‌گیری بیشتر نمایندگان از آنان خواهد شد. همچنین اعتبار پیش‌بینی‌های آنها هم در حد پیش‌بینی‌های نیمه شب ۱۵ تیر است. آنها صدا دارند ولی واقعیت و معنا ندارند. اغلب هم از تهران وارد مجلس شده‌اند و هیچ امیدی به دور بعد ندارند چون می‌دانند کشتی‌بانی سیاست تغییر کرده است. نمایندگان شهرستانی هم می‌خواهند با دولت کار کنند تا کاری برای مردم منطقه خود کنند، لذا اغلب آنان تخم‌مرغ‌های خود را در سبد سوراخ پایداری نمی‌ریزند. قالیباف و طرفدارانش هم خیلی خوب می‌دانند که آنان از پسِ این جماعت بر نمی‌آیند و این نیروهای جدید هستند که می‌توانند بساط تندروها را برچینند. چه در میدان و چه در رسانه. به ‌زودی بساط آنان از صدا و سیما هم برچیده خواهد شد. نمایندگان می‌دانند که به احتمال فراوان انتخابات بعدی مجلس با ریاست‌جمهوری همزمان است و نباید با دولت درگیر شوند، دولتی که حمایت مردمی آن قابل مقایسه به مجلس نیست و از این پس نیز نمایندگان را با معیار دوری و نزدیکی آنان با سیاست‌های دولت داوری خواهند  شد.
۳-  نکته دیگری که شاید کمتر مورد توجه قرار گیرد واکنش احتمالی آقای پزشکیان به رفتار مجلس در برابر کابینه وفاق ملی است. پزشکیان به اندازه کافی سعی کرده ملاحظات را رعایت و به قول خودش از دعوا پرهیز کند و حتی زخم زبان طرفدارانش را هم به جان بخرد. روشن است که انتظار او از مجلس همراهی متقابل است و الا اگر قرار باشد که او ملاحظه کند و دیگران راه خود را بروند حتما واکنش نشان خواهد داد. واکنشی که معلوم نیست به سود  تندروهای  مجلس  باشد.
۴- بالاخره یکی از دلایل دیگری که در تحلیل رفتار مجلس مهم است و حتما به آنان گوشزد خواهد شد مساله وضعیت منطقه‌ای ایران است. ایران باید نشان بدهد که پس از این انتخابات به حدی از انسجام و اتحاد داخلی رسیده که برخلاف قبل و حتی با وجود غیرمنتظره بودن انتخابات اخیر برای خارجی‌ها، این انتخابات و انسجام ناشی از آن نه یک امر اتفاقی بلکه محصول اراده‌ای روشن و جدی است و آثار آن حتی در رای اعتمادها نیز مشهود است.  به ویژه اینکه هنوز بحران میان ایران  و اسراییل  فروکش  نکرده  است.
با توجه به این ملاحظات و بدون اطلاع از جزییات مذاکرات مجلس در دفاع یا نقد از وزرا، ارزیابی من این است که به احتمال فراوان وزرای پیشنهادی رای خواهند آورد مگر اینکه مورد خاصی را برحسب صلاحیت حرفه‌ای نپذیرند که  به علت بی‌اطلاعی  از مذاکرات مجلس  نمی‌توانم  نظر بدهم.